Beleidsadvies gedoseerde groei hotels Utrecht
Voor de gemeente Utrecht deed ik met collega’s van Sweco onderzoek naar de hotelmarkt met een passend beleidsadvies.

Het hotelaanbod is de afgelopen jaren toegenomen met ruim 930 kamers (van 1.960 in 2018 tot 2.892 in 2024). Er is hierdoor diversiteit in het aanbod ontstaan, maar het nieuwe aanbod van de afgelopen jaren is vooral ‘veel van ‘t zelfde’. Er zijn meerdere grote (drie- en viersterren) hotel(keten)s gericht op de zakelijke markt bijgekomen.
Gezonde bezettingscijfers, zorgen over kosten
De harde planvoorraad bedraagt 1.085 kamers, waaronder enkele nieuwe ketenhotels, deels gericht op de zakelijke markt. Een deel van het aanbod staat lang op de lijst met plancapaciteit. Ondanks de coronacrisis ligt het aantal persoonsovernachtingen in Utrecht inmiddels weer ver boven niveau van 2019. Het eerdere inhaaleffect door corona is voorbij, en de markt lijkt blijvend aangetrokken. De bezettingsgraad lag in 2023 op 73%, een goed niveau, maar er zijn wel verschillen tussen centrum en de randen in Utrecht. Er zijn zorgen over de aanstaande BTW-verhoging van +9% per 2026 en de aanhoudende kostenstijgingen voor inkoop, personeel en energie. Deze drukken fors op het functioneren van de hotelondernemers.
Voorzichtigheid geboden, gericht doseren
Het huidige hotelbeleid heeft voor zowel de consument, de gemeente als de hoteliers goed gefunctioneerd. Met het huidige beleid (‘pas op de plaats’, zie afbeelding) kon behoudend worden omgegaan met nieuwe concepten en kon toch ruimte worden geboden aan uitbreiding met ‘bijzondere’ concepten. Omdat de toekomst (met prijs- en kostenstijgingen) onzeker is, achten we het behoudende groei-scenario het meest realistisch. Binnen dit scenario is er in 2030 ruimte voor een kleine 600 extra hotelkamers. Het advies is zodoende om gedoseerd en met beleid nieuwe concepten te faciliteren.
Het hotelonderzoek is samen met een evaluatie van het short stay-beleid besproken in de commissievergadering van 6 februari 2025. Bekijk hier het debat (na 31min30sec),